عزم با شکوه در دفاع از معیشت و تامین اجتماعی: اعتراضات گسترده در سراسر فرانسه که با برکناری نخست وزیر طول ماه سپتامبر را پشت سر گذاشته بود، با گسترش چشمگیر در تمام هفته جاری آشکار بود دیگر به چیزی کمتر از برکناری امانوئل ماکرون رضایت نخواهد داد.
"همه چیز را متوقف کنید"، پرچم اعتراض توده ای علیه برنامه ریاضت کشی، علیه جبران کسر بودجه در عرض دو هفته به بزرگترین بحران پس از جمهوری پنجم از سال ۱۹۵۸ تبدیل شد، و امروز با وجود اتحادیه های کارگری مستقیما در راس آن و دهها شهر و هزاران فعال میلیتانت تقریبا به هدف خود در توقف همه چیز، رسیده است و دولت با بن بست کامل روبرو است. چهار دولت در کمتر از دو سال و دولت پنجمی در آچمز، مقابله دائمی تظاهر کنندگان با خشونت فزاینده پلیس گویای وضعیتی است که دست کمی از جنبش جلیقه زردها ندارد.
صرفه جویی معادل ۵۰ میلیارد یورو و از جمله افزایش سن بازنشستگی بعلاوه توقف اکثر هزینه های رفاهی و لغو دو روز از تعطیل رسمی و در نتیجه جبران کسر بودجه دلیل اصلی اعتراضات است که بخش های مختلف جامعه را به حرکت درآورده است. کاهش چشمگیر محبوبیت ماکرون تا مرز ۱۶ درصد و نگرانی از تکرار درگیری های خیابانی مشابه سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۳ جلیقه زردها دولت فرانسه را به دست و پا انداخته و با بسیج گسترده پلیس و خشونت چشمگیر خیال داشت تا شاید اعتراضات امسال را محدود سازد.
خبرگزاری رویترز در گزارش مفصل خود از هجدهم سپتامبر تصویر صدها هزار نفر در اعتراضات سراسری علیه ریاضت کشی اقتصادی را منعکس ساخت که از دولت فرانسه خواستند تا خشم آنها را بپذیرد. همزمان معلمان، رانندگان قطار، داروسازان و کارکنان بیمارستان از جمله کسانی بودند که در بخشی از اعتراضات روز اعتصاب کردند، و نوجوانان ده ها دبیرستان را ساعتها مسدود ساختند. معترضان و اتحادیهها خواستار لغو برنامه مالی دولت مبنی بر افزایش هزینه خدمات اجتماعی همچنین خواستار افزایش مالیات بر ثروتمندان و لغو تمام تصمیماتی شده اند که مردم را مجبور میکند برای دریافت مستمری، بیشتر کار کنند.
این خیابانها هستند که باید بودجه را تعیین کنند!
سوفی بینه، رئیس اتحادیه CGT، گفت: ״خشم بسیار زیاد است، و همچنین عزم و اراده. پیام من به آقای لکورنو امروز این است: این خیابانها هستند که باید بودجه را تعیین کنند.״
اتحادیه سراسری کارگران فرانسه (CGT) اعلام کرد که یک میلیون نفر در اعتصابات و اعتراضات شرکت کردند. در ساعات شبانگاهی خبر استقرار ۸۰ هزار پلیس از جمله واحدی ضد شورش، پهپادها و خودروهای زرهی در درگیری با تظاهرکنندگان ۱۸۰ مورد دستگیری به جراید راه یافت. روی یکی از پلاکاردها نوشته شده بود: ״مالیات خود را بپردازید یا قلعههایتان را به آتش میکشیم״ که یادآور ماهیت فئودالی این رفتار نابرابر و تبدیل شهروندان به رعیت بود. یکی از راهپیمایان خاطرنشان کرد که مکرون چقدر مالیات ثروتمندان را کاهش داده است (کسانی که به ندرت اوضاعشان به این خوبی بوده است) ״و بعد وقتی صندوقها خالی میشوند، به ما میگویند که لازم است هزینهها را کاهش دهیم.״
همه گروههای سنی در این تظاهرات حضور داشتند. در بزانسون در شمال، یک کارخانه فولاد متعلق به شرکت آرسلورمیتل تهدید به حذف ۳۵۰ شغل کرده است و کارگران در آن شهر و پاریس از شرکت خواستند تا مشاغل را حفظ کند. در پاریس، دبیرستانها با قدرت به خیابانها آمدند و یک گروه پشت بنری راهپیمایی کردند که روی آن نوشته شده بود: ״پول برای مدارس، نه برای پلیس و ارتش״. تنها چیزی که در تلویزیون نشان میدهند سوزاندن زبالهست!
باز هم، حمایت گستردهای از تظاهرات وجود داشت، و بهطور سنتی بیشتر از جناح راست جلیقهزردها و احزاب چپ Le France Insoumise (فرانسه تسلیمناپذیر)، کمونیستها، سبزها و سوسیالیستها با تشویق و راهپیمایی در کنار اتحادیهها شرکت کردند. یکی از معترضان جلیقهزردها ، که از این اتحاد نوظهور حمایت میکرد ، گفت: ״تعداد ما اینجا به اندازهای نیست که از نعمت تفرقه برخوردار باشیم، باید مانند اعتراض هفته گذشته، همه جناحهای طیف سیاسی باید برای شکست دادن این حمله ریاضتی تمامعیار، متحد شوند״.
اتحادیه های کارگری با فراخوان اعتصاب در درجه اول خواهان برکناری دولت و سپس لغو سیاست ریاضت کشی چشم انداز تازه ای از کشمکش ها را در فضای سیاسی فرانسه ترسیم کرده اند. سوفی بینه، دبیرکل کنفدراسیون عمومی کارگران، به تلویزیون BFM گفت: ״اول از همه، چیزی که میخواهیم بدانیم این است که دولت چه کسی خواهد بود... و سپس میخواهیم بدانیم بودجه چه خواهد بود، و اگر هرگونه عقبگرد در بودجه وجود داشته باشد، بدیهی است که اجازه تصویب آن را نخواهیم داد.״
روز چهارشنبه با فراخوان اتحادیه ای کارگری همه چیز عوض شد. رونو ریتیلاو، وزیر کشور، به بیافام گفت که قرار است حدود ۷۶۰۰۰ افسر پلیس مستقر شوند که حدود ۵۰۰۰ نفر از آنها در منطقه پاریس خواهند بود.
در همان اولین ساعات روز پنج شنبه دوم اکتبر خبرها به نقل از وزارت کشور حاکی از ۶۰۰ تا ۹۰۰ هزار نفر در صفوف اعتراضی دارد. تا اواسط بعد از ظهر، ۱۴۰ نفر در سراسر فرانسه دستگیر شدند. در حاشیه تجمعات اعتراضی در شهر نانت در غرب فرانسه، درگیریهایی رخ داد که پلیس به شلیک گاز اشکآور متوسل شد و در لیون نیز رسانههای فرانسوی گزارش دادند که سه نفر زخمی شدهاند.
خبرگزاری گاردین به نقل از چند نفر از از شرکت کنندگان در اعتراضات نوشت: ״ما اینجا هستیم تا از خدمات عمومی که با کاهشهای متوالی بودجه دولت در حال تضعیف هستند، محافظت کنیم.״
״فرانسه یکی از معدود کشورهایی است که هنوز یک سیستم تأمین اجتماعی مناسب و یک شبکه ایمنی برای مراقبت از افراد نیازمند جامعه دارد، اما سال به سال با کاهش بودجه، این شبکه در حال فرسایش است. حقوق کارگران بخش دولتی بسیار پایین است؛ ما این کار را انجام میدهیم چون عاشق آن هستیم و میخواهیم به مردم خدمت کنیم، نه برای سود. با این حال، ما به خاطر بدهی بالای عمومی سرزنش میشویم، در حالی که در واقع این تخفیفهای مالیاتی امانوئل مکرون برای مشاغل است که به امور مالی عمومی آسیب رسانده است. ما امروز به طور مسالمتآمیز راهپیمایی میکنیم زیرا فقط میخواهیم دولت شروع به گوش دادن به ما کند.״
کریستین، که در خدمات فرهنگی در وال-دو-مارن در حومه پاریس کار میکرد، گفت: ״تعداد بیشتری از کارگران فقیر وجود دارند - افرادی که شغل دارند، نمیتوانند اجاره خانه بدهند و در ماشینهایشان میخوابند.״
گیوم، ۴۹ ساله، مددکار جوانان کودکان محروم از سیستم آموزشی در روآن، نرماندی، برای راهپیمایی به همراه شاخه مددکاران بهداشتی اتحادیه SUD به پاریس آمده بود. او گفت: ״تمام حمایتهای اجتماعی، از حقوق بازنشستگی گرفته تا تأمین اجتماعی و مقررات مراقبتهای بهداشتی، مورد حمله قرار گرفتهاند. ثروتمندان ثروتمندتر میشوند و نابرابری بیشتری وجود دارد. من تأثیر کاهش بودجه را در بخش مددکاری اجتماعی میبینم - کودکان بیشتری به کمک نیاز دارند و کووید اوضاع را بدتر کرده است زیرا برخی از کودکان در خانههایشان با خانوادههایی که ممکن است آنها را نادیده گرفته یا با آنها بدرفتاری کرده باشند، محبوس شدهاند. من امروز اینجا هستم تا به دولت بگویم: دادن پول به مشاغل بزرگ به عنوان تخفیف مالیاتی و کمکهای مالی را متوقف کنید، این به جامعه و کل بخش دولتی آسیب میرساند. ما به اقداماتی برای مالیات گرفتن از افراد بسیار ثروتمند نیاز داریم״.
در ساعت نگارش این گزارش کماکان اعتراضات با شور و حرارت بسیار در دهها شهر ادامه دارد و همه چیز و مشخصا ابتکار عمل اتحادیه های کارگری د راس این اعتراضات چشم انداز بمراتب روشن تر برای پیروزی را در مقابل کارگران و مردم معترض در فرانسه قرار میدهد.
